Cách chọn rượu Champagne

Làm thế nào để chọn rượu Champagne? Tôi sẽ thành thật… nó không phải là điều dễ dàng.

Ngay từ đầu, Champagne không hề rẻ, vậy nên bạn không thể đánh lừa mọi người xung quanh. Ngoài ra, phương pháp sản xuất của Champagne, sự khác biệt trong khu vực và biệt ngữ ghi nhãn có thể khiến hầu hết chúng ta khá bối rối.

Bài viết này giúp xác định những điều quan trọng cần chú ý trên nhãn chai (hoặc trong khi tìm hiểu) để chọn Champagne. Vì vậy, cho dù bạn yêu thích phong cách béo ngậy, vị bánh mì nướng của loại vang sủi bọt này, hay thích nó ít ngọt và không béo, bạn sẽ có thể tìm thấy thứ mình đang tìm kiếm!

Trước tiên, hãy hiểu rõ một điều: không phải tất cả rượu vang sủi đều là rượu Champagne. Champagne đề cập rõ ràng đến rượu vang sủi được sản xuất tại vùng Champagne, Pháp.

Nếu bạn muốn tìm hiểu thêm về cách chọn rượu vang sủi, hãy đọc bài viết này!

Trong số hàng ngàn loại rượu vang sủi Champagne được sản xuất hàng năm, về cơ bản có 4 phong cách cần biết.

Chọn Champagne theo độ ngọt

Tất cả các loại Champagne đều được dán nhãn bằng một từ để chỉ mức độ ngọt.

• Brut Nature (gần như không ngọt, 0-3 g/L RS)

• Extra Brut (cực kỳ ít ngọt, 0-6 g/L RS)

• Brut (ít ngọt, 0-12 g/L RS)

• Extra-Dry (vị ngọt nhẹ, 12-17 g/L RS)

• Dry (khá ngọt, 17-32 g/L RS)

• Doux (vị ngọt ngào, 50+ g/L RS)

Vị ngọt trong Champagne không giống như vị ngọt trong rượu vang. Nó có dạng “dosage” ngọt (một hỗn hợp rượu và đường hoặc nho) được thêm vào cuối quá trình lên men thứ hai (giai đoạn tạo ra bọt khí).

“Dosage” thêm vào là cần thiết vì tính axit trong rượu quá cao, không thể uống được (hoặc giống như uống nước cốt chanh).

Vì vậy, bạn biết đấy, hầu hết rượu Champagne được sản xuất ở mức độ ngọt Brut.

Lựa chọn theo phong cách rượu Champagne 

Các phong cách gồm: Tiêu chuẩn, Blanc de Blancs, Blanc de Noirs, Rosé (vang hồng)

Có 3 loại nho chính được sử dụng để làm Champagne bao gồm: Chardonnay, Pinot Noir và Pinot Meunier. Đối với những người hiểu biết, sâu về Champagne thì có 4 giống nho quý hiếm dùng làm Champagne: Arbane, Pinot Blanc, Petite Meslier và Fromenteau (hay còn gọi là Pinot Gris).

Làm thế nào để biết những loại nho nào được sử dụng (hoặc không được sử dụng) cho chúng ta một manh mối về phong cách rượu. Nếu Champagne không có một phong cách được liệt kê, bạn có thể ngầm định rằng nhà sản xuất đã pha trộn cả ba loại nho theo phong cách blanc (màu trắng).

Phong cách Blanc de Blancs

(vang trắng làm từ nho trắng) Đây là một loại rượu Champagne phong cách blanc được làm bằng 100% nho trắng. Trong dòng rượu Champagne, điều này có nghĩa là rượu vang làm bằng 100% nho Chardonnay. Phong cách Blanc de Blancs thường có nhiều hương vị trái cây giống chanh và táo hơn.

Tất nhiên, có một vài trường hợp ngoại lệ hiếm hoi cho quy tắc này với một vài loại nho rất hiếm (trong cùng khu vực) bao gồm Pinot Blanc, Petite Meslier và Arbane, nhưng phần lớn, Blanc de Blancs là 100% Chardonnay.

Phong cách Blanc de Noirs

(vang trắng làm từ nho đen) Đây là một loại rượu Champagne phong cách blanc được làm bằng 100% nho đen.

Trong dòng rượu Champagne, điều này có nghĩa là sự kết hợp của nho Pinot Noir và Pinot Meunier. Blanc de Noirs thường có nhiều hương vị dâu tây và mâm xôi hơn.

Phong cách Rosé (vang hồng)

Phong cách rượu vang hồng thường được thực hiện bằng cách pha trộn blanc Champagne với một chút rượu vang đỏ Pinot Noir hoặc rượu vang Pinot Meunier.

Rượu vang đỏ làm cho Champagne rất khác so với Pinot Noir mà bạn có thể nghĩ đến. Mục đích của nó là cung cấp hương vị trái cây nguyên chất như dâu tây và quả mâm xôi trong hương vị. Rượu vang có vị chua, với tannin thấp và độ axit rất cao.

Không cần nhiều rượu vang đỏ để tạo ra rượu vang hồng và một số nhà sản xuất sử dụng 10% Pinot Noir hoặc ít hơn cho rượu Champagne hồng của họ.

MẸO: Đối với những người hiểu biết, thì đó là có một vài nhà sản xuất làm rượu vang Champagne đỏ. Hãy xem và tìm kiếm trong Thung lũng de la Marne!

Lựa chọn theo độ lão hóa của rượu Champagne 

Rượu Champagne 'Vintage' (làm từ nho duy nhất 1 niên vụ) so với rượu Champagne 'Non-Vintage' (làm từ nho nhiều niên vụ khác nhau)

Một trong những yếu tố ít được nói đến nhất và cũng là yếu tố quan trọng nhất tạo nên hương vị của Champagne là thời gian lão hóa rượu.

Rượu champagne lão hóa trên "tirage - rượu mồi" (hỗn hợp chất lỏng gồm con men, rượu vang nền và đường) mang lại cho nó nhiều mùi thơm của bánh mì nướng và vị hạnh nhân - những điểm nổi bật của rượu Champagne hảo hạng.

Những nhà sản xuất tài ba nhất, với những loại rượu ngon nhất, được biết đến là người ủ rượu của họ bằng “tirage - rượu mồi” trong khoảng thời gian từ 5 - 7 năm trước khi xuất xưởng. Mặc dù thời gian ủ tirage thường không được liệt kê, nhưng việc nhìn thấy niên vụ trên nhãn rượu là một manh mối chỉ dẫn.

Nhân tiện, nếu bạn muốn biết thêm về các loại Champagne, hãy xem bài viết 'Khám phá các loại vang sủi'.

• Rượu Champagne Non-Vintage: được lão hóa tối thiểu 15 tháng. Rượu Champagne Non-Vintage (NV) tồn tại để các nhà sản xuất tạo ra phong cách rượu của họ nhất quán mỗi năm (bất kể chất lượng của vụ thu hoạch năm đó như thế nào). Hầu hết rượu Champagne NV có vị trái cây và ít vị bánh mì hơn so với phong Champagne Vintage.

• Rượu Champagne Vintage: được lão hóa tối thiểu 3 năm. Vào những năm đặc biệt khi mùa màng bội thu, các nhà sản xuất tạo ra Champagne 'single-vintage' (rượu được làm từ một niên vụ nho). Hầu hết lựa chọn phong cách vị kem béo và vị men trong danh mục rượu lão hóa này.

Chọn Champagne theo phân loại khu vực

Các phân loại gồm:

• Grand Cru (Phân hạng cho biết vườn nho sản xuất rượu vang được chỉ định là vườn nho chất lượng đặc biệt hảo hạng trong khu vực.)

• Premier Cru (Phân hạng cho biết vườn nho sản xuất rượu vang chất lượng cao trong khu vực)

• Autre Cru (Phân hạng cho biết vườn nho sản xuất rượu vang chất lượng đạt chuẩn trong khu vực)

Một đặc điểm khác trên nhiều chai Champagne là tên làng xã địa phương biểu thị nơi nho được trồng. Có hàng trăm làng xã địa phương, nhưng chỉ có 42 làng có vườn nho Premier Cru và chỉ 17 làng có vườn nho Grand Cru!

Các phân loại Premier Cru và Grand Cru là một dấu hiệu cho thấy các vườn nho đã chứng minh năng lực sản xuất rượu vang đặc biệt để tạo ra rượu Champagne chất lượng cao.

Tất nhiên, nhiều chuyên gia tin rằng có một số loại rượu thuộc phân hạng Autre Cru đều xứng đáng như nhau, nhưng nếu bạn có một loại rượu Champagne thuộc một trong những phân loại được liệt kê này, thì đó sẽ là một lựa chọn an toàn.

Chọn Champagne theo phân hạng nhà sản xuất

Vì dụ như: Nhà sản xuất Récoltant Manipulant (RM), Négociant Manipulant (NM), v...v...

Cách chọn Champagne dựa trên nhà sản xuất là điều bạn có thể tìm thấy trên nhãn chai.

Vì vậy, nếu bạn là người hỗ trợ các nhà sản xuất độc lập, bạn có thể làm điều này. Champagne phân loại các nhà sản xuất của nó và về cơ bản có 3 loại: Maison (hãng lớn), Cooperative - Hợp tác xã (hãng vừa) và Vigneron (hãng nhỏ).

Các loại nhà sản xuất rượu Champagne

Maison (hãng lớn)

Maison là những nhà sản xuất Champagne lớn (như Moët, Veuve Clicquot, Perrier, Bollinger, v.v.), và họ lấy nguồn nho từ khắp vùng Champagne. Dưới đây là các thuật ngữ nhãn chai thường được liên kết với các hãng Maison và các nhà sản xuất lớn khác:

• NM “Négociant Manipulant”: là một nhà sản xuất mua tất cả hoặc một số nho từ những người trồng khác. Bất cứ loại rượu gì ít hơn 94% nho do nhà sản xuất tự trồng phải được dán nhãn NM. Maison Champagne được dán nhãn với loại nhà sản xuất này, nhưng không có gì lạ khi thấy rượu Champagne của người trồng nho cũng thuộc loại này.

• MA “Marque d'Acheteur” hay còn gọi là 'Nhãn hiệu riêng của người mua': là một nhà bán lẻ hoặc nhà hàng lớn mua rượu thành phẩm và bán dưới nhãn hiệu riêng của họ. Nếu bạn đã từng thấy một siêu thị có thương hiệu của họ hoặc một thương hiệu thời trang, thì đây có lẽ là MA.

• ND “Négociant Distributeur”: là nhà thu mua dán nhãn và phân phối Champagne mà họ không trồng nho mà cũng không sản xuất rượu vang.

Cooperative - Hợp tác xã (hãng vừa)

Hợp tác xã là rượu vang từ những ngôi làng cụ thể ở Champagne và tạo ra một loại vang từ nho của nhiều người trồng trọt trong cùng một vùng (nhân tiện, Nicolas Feuillatte, hay còn gọi là “Nicky Foo” là hợp tác xã lớn nhất ở Champagne!).

• CM “Coopérative Manipulant”: Hợp tác xã của người trồng nho tập hợp các nguồn lực và sản xuất rượu vang dưới một thương hiệu duy nhất.

Vigneron (hãng nhỏ)

Vigneron là những người trồng nho kiêm sản xuất rượu vang hoặc một gia đình/người tự trồng nho ở một địa điểm cụ thể và tự làm rượu.

• RM “Récoltant Manipulant”: là một nhà trồng nho kiêm sản xuất vang sử dụng tối thiểu 95% nho tự trồng. Đây được coi là loại nhà sản xuất Champagne tự trồng nho. Một hãng Maison có thể sử dụng phân loại này trên nhãn phụ hoặc nhãn hàng riêng.

• SR “Société de Récoltants”: là một hiệp hội gồm những người trồng nho chia sẻ tài nguyên và cùng tiếp thị thương hiệu của riêng họ.

• RC “Récoltant Coopérateur”: là một nhà sản xuất rượu vang kiêm trồng nho có nhãn hiệu Champagne của riêng họ được sản xuất tại một cơ sở hợp tác xã.

Chọn Champagne theo Terroir của khu vực trồng nho

Chằng hạn như: Vùng Montagne de Reims, Côte des Blancs, Côte des Bar,v..v...

Cuộc thảo luận cuối cùng và sâu sắc nhất về việc chọn Champagne liên quan đến nơi nho được trồng. Có 5 vùng trồng Champagne chính và mỗi vùng được biết đến với một số đặc tính thổ ngưỡng riêng biệt. Tất nhiên, có nhiều trường hợp ngoại lệ đối với các quy tắc này, nhưng phần lớn, bạn sẽ thấy Champagne từ các vùng khác nhau tuân theo những đặc điểm này.

Bản đồ rượu Champagne

Vùng Montagne de Reims

Một ngọn đồi phía nam Reims với nhiều vườn nho dốc hướng về phía Nam hoặc Đông nam cho phép nho làm rượu vang đạt được độ chín tối ưu. Trọng tâm ở đây là nho Pinot Noir mang đến phong cách Champagne có độ đậm cao hơn với hương vị phong phú hơn. Khu vực này có 10 trong số 17 vườn nho Grand Cru bao gồm Ambonnay, Bouzy, Verzy, Verzenay và Mailly-Champagne. Ví dụ, thương hiệu Champagne danh tiếng, Krug, sử dụng nho từ Montagne de Reims.

Vùng Vallée de la Marne

Thung lũng dọc theo sông Marne có nhiều sườn núi trồng nho. Chỉ có một vườn nho Grand Cru ở đây, chính là Aÿ, nằm ngay bên ngoài thành phố tên là Épernay. Trọng tâm ở Vallée de la Marne là giống nho Pinot Meunier, loại nho này có thời gian chín thuận lợi hơn ở đây (vì nơi này có thể mát hơn) và tạo ra một loại Champagne phong cách đậm đà với nhiều hương vị khói và vị nấm hơn.

Vùng Côte des Blancs

Đây là một con dốc hướng về phía đông và đón ánh nắng mặt trời. Côte des Blancs được trồng chủ yếu giống nho Chardonnay và có 6 khu vực trồng nho Grand Cru còn lại của Champagne. Đây là quốc gia của loại vang Blanc des Blancs, nơi sản xuất một số loại rượu Champagne từ một giống nho loại tốt nhất trên thị trường.

Vùng Côte de Sézanne

Phía nam của Côte des Blancs là một con dốc khác có nhiều vườn nho trên đó, với sự thống trị tương tự thuộc về dòng nho Chardonnay. Bất chấp tiềm năng của khu vực này, hầu hết bạn sẽ tìm thấy những loại rượu vang này được pha trộn trong các hãng Maison lớn hơn.

Vùng Côte des Bar

Vùng này cách xa phần còn lại của Champagne, nằm trên biên giới giữa rượu Champagne và vang Burgundy.

Khu vực này chủ yếu trồng nho Pinot Noir và tạo ra phong cách Champagne phong phú hơn, tương tự như phong cách của Montagne de Reims.

Bởi vì khu vực này tương đối mới trong việc sản xuất rượu Champagne, nên nó không có một vườn nho Grand Cru hay Premier Cru nào để phân định chất lượng của nó. Do đó, Côte des Bar là một nơi tuyệt vời để tìm kiếm giá trị đặc biệt chưa từng biết tới.

Lời nhắn nhủ cuối: Hãy thưởng thức rượu Champagne, chẳng có gì mất mát cả

Nếu bạn là người yêu thích rượu vang sủi, thì Champagne là chuẩn mực về chất lượng và rất đáng để thưởng thức. Bất kể bạn mua gì, chỉ cần nhớ điều này: trường hợp xấu nhất là bạn ghét nó và rồi cứ biến nó thành một 'viên thuốc an thần thơm ngon'. Chúng tôi sẽ không nói với bất cứ ai. Xin hứa với bạn.

---------------------------

- Tác giả bài viết: Madeline Puckette

Tác giả từng đoạt giải James Beard và giải Wine Communicator của năm. Là đồng sáng lập của Wine Folly.

- Việt hoá: KhoRuouVang.vn

- Link bài viết gốc tại đây